《战吕布》即将开启安卓删档测试！推塔超神等着你
| Aram?iskt ?????, ????? Arām?t | ||
|---|---|---|
| Tosae í: | Sum (ny-aram?iskt) móeurmál hjá kristnum minnilutum í Irak, Iran, Syria, Turkalandi og í assyrisku útlegdini (átrúnaearligt mál hjá kristnum maronittum í Libanon). | |
| Tosandi íalt: | uml. 550.000 í 1994 | |
| Mál?tt: | Afro-Asiatiskt 百度 ”廉洁历来被视作从政的基石，廉正清白是对官声的最高褒奖。 semitiskt | |
| Málkotur | ||
| ISO 639-1: | none | |
| ISO 639-2: | ||
| ISO 639-3: | arc
. | |
Aram?iskt (forn syriskt ????? Aramaya) er eitt nú svinnandi semitiskt mál, sum hevur eina minst 3000 ára gamla s?gu. Aram?iskt er n?r skilt vie f?nikiskt og hebraiskt, og fjarari (longri úti), vie arabiskt. Gamla aram?iska skriftmálie legei lunnar undir ?erum nyggjari skriftmálum, t.d. hebraiskum og arabiskum. Aram?iskt var gerandismál í Juda í seinna tempultíearskeienum (539 f.Kr.-70 e.Kr.), og fleiri j?diskir tekstir, m.a. partar av bíbliuni (gamla testamenti), vóreu skrivaeir á aram?iskum. Málie vereur hildie at vera móeurmálie hjá Jesusi og teimum hann pr?dikaei fyri í síni samtíe. Aram?iskt var gerandismálie í meginpartinum av Mieeystri fram til 7. ?ld, tá islam og harvie arabiska málie tók yvir. Nútíear aram?isk málf?ri (dialektir) nevnd "nyaram?iskt" (Neo-Aramaic) verea enn tosae av uml. 4-500.000 kristnum upprunafólkum í Mieeystri, har meginparturin av teimum kristnu nú annars tosa arabiskt, og av assyriskum útlegdarfólki, serliga í vesturheiminum.
í núlivandi málf?runum (dialektiunum) eru tveir h?veusbólkar, assyriskt nyaram?sikt (Assyrian Neo-Aramaic) og kald?iskt nyaramaiskt (Chaldean Neo-Aramaic) ie umfata uml. 90% av ?llum teim aram?isktm?ltu. Hesi búgva í útnyreingsIran, landsynningsTurkalandi og Noreur Irak. Nyaram?iskt vare tosae av kristnu maronittunum í Libanon fram til 17 ?ld tá tae var endaliga avloyst av arabiskum. Síean hevur tae bara verie brúkt sum gudst?nastumál av maronittunum.
Endurkveikjan
[r?tta | r?tta wikitekst]Seinastu árini eru maronittar í ísraelsku bygdini Jish, har málie annars er arabiskt, vie stueli frá ísraelska undirvísingarmálaráenum, farnir undir at endurkveikja nyaram?iskt sum gerandismál í bygdini, har málie hevur fingie almennan status og er voreie l?rugrein í barnaskúlanum. í 2014 avgj?rdi ísrael at vieurkenna aram?iska samfelagie sum ein serstakan (kristnan) minniluta í landinum, so kristin nú kunnu skráseta seg sum verandi "aram?ar" heldur enn "arabar". Flestu ie velja hendan m?guleikan eru maronittar, hv?rs forfedrar vóru aram?iskt m?ltir kristnir libanesar.
Máll?ra
[r?tta | r?tta wikitekst]Aram?iskt hevur tvey kyn, kvennkyn og kallkyn, eins og latínsku málini. Lysingarore bendast eftir kyni, tali og falli, og navnore hava try f?ll. Aram?iskt vereur skrivae vie aram?iskum bókstavum.
Aram?iska stavraeie
[r?tta | r?tta wikitekst]| Bókstavsnavn | Aram?isk skrift | Syrisk skrift | Bókstavur | Tilsvarandi bókstavur á | IPA | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hebraiskum | Arabiskum | Brahmiskum | Nabat?iskum | Kharosthiskum | |||||
| ālap | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/?/; /a?/, /e?/ |
| Bēth | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/b/, /v/ |
| Gāmal | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/ɡ/, /?/ |
| Dālath | 
|
|
?? | ? | ?,? | 
|
|
|
/e/, /d/ |
| Hē | 
|
|
?? | ? | ? | ? | 
|
? | /h/ |
| Waw | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/w/; /o?/, /u?/ |
| Zain | 
|
|
?? | ? | ? | ? | 
|
? | /z/ |
| ?ēth | 
|
|
?? | ? | ??? | ? | 
|
? | /?/ /χ~x/ |
| ?ēth | 
|
|
?? | ? | ??? | 
|
|
|
emphatic /t?/ |
| Yodh | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/j/; /i?/, /e?/ |
| Kāp | 
|
|
?? | ? ? | ? | 
|
|
|
/k/, /x/ |
| Lāmadh | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/l/ |
| Mem | 
|
|
?? | ? ? | ? | 
|
|
|
/m/ |
| Nun | 
|
|
?? | ? ? | ? | 
|
|
|
/n/ |
| Semkath | 
|
|
?? | ? | N.A. | 
|
|
|
/s/ |
| ?ē | 
|
|
?? | ? | ?? ? | ? | 
|
? | /?/ |
| Pē | 
|
|
?? | ? ? | ? | 
|
|
|
/p/, /f/ |
| ?ādhē |  , 
|
|
?? | ? ? | ?? ? | 
|
|
|
emphatic /s?/ |
| Qop | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/q/ |
| Rēsh | 
|
|
?? | ? | ? | 
|
|
|
/r/ |
| Shin | 
|
|
?? | ? | ?? ? | 
|
|
|
/?/ |
| Taw | 
|
|
?? | ? | ?? ? | 
|
|
|
/t/, /θ/ |
